10.SINIF TARİH BİRİNCİ YAZILIYA HAZIRLIK SORU VE CEVAPLARI

1.Kayı boyu hangi savaştan sonra Anadolu’ya gelmiş ve nerelere yerleşmiştir?

Malazgirt Savaşı’ndan sonra gelmişler, ilk önce Ankara’nın batısında Karacadağ’a, daha sonra Söğüt ve Domaniç’e yerleştirilmişlerdir.

2.Palekanon (Maltepe) Savaşı’nın sonuçlarını yazınız.

Bizans kuvvetleri yenilgiye uğratılarak, İznik ve İzmit alınarak Kocaeli Yarımadasının fethi sağlandı.

3.Karesioğullarının Osmanlı Devleti’ne bağlanmasının sonuçlarını belirtiniz.

Rumeli’ye geçiş kolaylaştı. Anadolu Türk siyasi birliği için ilk adım atılmış oldu. Osmanlı Devleti donanma sahibi oldu. Bazı tecrübeli devlet adamları Osmanlı hizmetine girdi.

4.Osmanlıların Rumeli’ye geçişini kolaylaştıran etkenler nelerdir?

Bizans’ta yaşanan taht kavgaları ve Osmanlı Devleti’nin bu kavgaya karışarak Çimpe kalesine yerleşmesi. Çanakkale ve Balıkesir çevresinde kurulan Karesioğulları Beyliği’nin ele geçirilmesi ve donanma sahibi olunması.

6.Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki iskan siyasetinin özelliklerini yazınız.

Konar-Göçerlerden olmasına dikkat edildi. Anlaşmazlık içerisinde olan boylar tercih edildi.

Ekonomik düzenin iyi olduğu yerlerden iskan yapılmadı.  Rumeli’ye geçenlerden bir süre vergi alınmadı. Göç edenlerin geri dönmesine izin verilmedi.

5.Niğbolu Savaşı’nın sonuçlarını yazınız.

Bu zaferle Bulgaristan hakimiyeti tamamen Osmanlıların eline geçti. Macarların ve Haçlıların direnci kırıldı. Anadolu Beylikleri üzerindeki etkinliğini ve saygınlığını artırdı. Osmanlı devletinin Balkanlardaki hakimiyeti pekişti.

6.Ankara savaşını Anadolu Türk siyasi birliği açısından değerlendiriniz.

Timur ortadan kaldırılan beyliklerin beylerine eski topraklarını verdiği için Anadolu Türk siyasi birliği dağıldı.

7.Ankara Savaşı’nın sonuçlarını yazınız.

Bunun sonucunda beylikler yeniden kuruldu ve Anadolu Türk birliği bozuldu. İstanbul’un alınması gecikti ve Rumeli’deki ilerleyiş durdu. Fetret devri başladı. Doğuda güçlenen Akkoyunlular Osmanlı’ya rakip oldular.

8.II. Murat’ı Haçlılarla Edirne-Segedin antlaşmasını imzalamaya zorlayan gelişmeler nelerdir?

Balkanlar da bazı yenilgiler alınması ve Anadolu’da Karamanoğullarının saldırıları dolayısıyla II. Murat Haçlılardan barış istedi.

9.Haçlıların Edirne-Segedin antlaşmasını bozmalarının sebebi nedir?

II. Mehmet’in çocuk yaşta tahta geçmesinden yararlanmak isteyen Haçlılar, antlaşmayı bozarak büyük bir orduyla Osmanlı topraklarına ilerlediler.

10.Varna ve İkinci Kosova Savaşlarının sonuçlarını yazınız.

Varna ve II. Kosova savaşları Balkanlardaki Osmanlı hakimiyetini kesinleştirmiş,  Haçlıların Türkleri Balkanlardan atma umutları sona ermiştir. Türklerin Tuna’nın güneyindeki hakimiyeti güç kazanmıştır.

11.İstanbul Fethi’nin sebeplerini yazınız.

1-Bizans’ın Osmanlı şehzadelerini kışkırtması ve isyan edenle-re yardım etmesi 2-Bizans’ın Avrupalıları Osmanlılara karşı kışkırtması 3-İstanbul’un önemli kara ve deniz ticaret yollarının üzerinde olması 4-İstanbul’un Osmanlıların Ana-dolu ve Rumeli topraklarının bağlantısını kesmesi 5-Bizans’ın Hıristiyanlığın doğuda-ki son kalesi olması 6-Peygamberimizin İstanbul’u fetih müjdesi

12.İstanbul Fethi için Fatih Sultan Mehmet’in yaptığı hazırlıkları yazınız.

1-Anadolu hisarının karşısına Rumeli Hisarı yapıldı. 2-Dört yüz parçalık bir donanma hazırlandı. 3-Edirne’de büyük toplar döktürüldü. 4-Avrupa’dan gelebilecek yardımlar için Balkanlara ordu gönderildi.5-Macaristan, Sırbistan, Eflak, Venedik ve Karamanoğulları ile antlaşma yapıldı. 6-Bizans’ın elindeki Saray ve Vize kaleleri alındı.

13.Bizans’ın Fatih kuşatmasına karşı aldığı önlemleri yazınız.

1-Surlar onarıldı 2-Haliç’in ağzı zincirle kapatıldı. 3-Katolik ve Ortodoks kiliselerinin birleştirilmesine çalışıldı. Böylece Papa’ dan destek sağlanmaya çalışıldı. 4-Cenevizliler askeri yardım yaptılar. 5-Grejuva(Rum ateşi)etkili şekilde kullanıldı.

14.İstanbul fethinin Rönesans’a etkisi nasıl olmuştur? Açıklayınız.

İstanbul’dan İtalya’ya giden Bizanslı bilginler burada Rönesans hareketlerinin başlamasında etkili oldular.

15.İstanbul fethinin Coğrafi Keşiflere etkisi nasıl olmuştur? Açıklayınız.

Karadeniz ticaret yolunun Osmanlıların eline geçmesi ile, Avrupalılar yeni ticaret yolları aradılar, bu da Coğrafi Keşiflere yol açtı.

16.İstanbul fethinin Avrupa açısından sonuçlarını belirtiniz.

Karadeniz ticaret yolunun Osmanlıların eline geçmesi ile, Avrupalılar yeni ticaret yolları aradılar, bu da Coğrafi Keşiflere yol açtı. İstanbul’dan İtalya’ya giden Bizanslı bilginler burada Rönesans hareketlerinin başlamasında etkili oldular. Surların toplarla yıkılacağı anlaşıldığından Avrupa’da Feodalite’nin yıkılması süreci başladı.

17.Otlukbeli Savaşına yol açan gelişmeler nelerdir? Açıklayınız.

a-Akkoyunluların Karamanoğullarını himaye etmesi b-Uzun Hasan’ın Osmanlı topraklarına saldırması c-Akkoyunluların Osmanlı aleyhine Venediklilerle anlaşması d-Akkoyunluların Anadolu Türk birliğini tehdit etmesi.

18.Otlukbeli Savaşının sonuçlarını yazınız.

Bu yenilgiden sonra Akkoyunlular yıkılma sürecine girmişler ve Haçlı ittifakından ayrılmışlardır. Doğu Anadolu Osmanlı egemenliği altına girmiş, Anadolu’da Türk birliğinin sağlanması açısından önemli bir adım atılmıştır.

19. Venedik-Osmanlı Savaşı’nın sebeplerini yazınız.

Ege adalarının alınması ve Bosna’nın fethiyle hem ekonomik hem de askeri açıdan zor duruma düşen Venedik Osmanlı Devleti’ne savaş açtı.

20.Kırım’ın fethini sonuçlarını yazınız.

Cenevizlilere ait olan Kefe, Azak ve Menküp kaleleri alındı. Kırım Hanlığı Osmanlılara bağlandı. Böylece Karadeniz bir Türk gölü haline geldiği gibi Doğu ticaret yolu da Osmanlıların eline geçmiştir.

21.Osmanlı ordu sistemini açıklayınız.

  Osmanlı ordusu kara ve deniz ordusu olmak üzere ikiye ayrılır. Kara ordusu kapıkulu askerleri ve eyalet askerleri olmak üzere ikiye ayrılır. Kapıkulu askerleri de yaya ve atlı olmak üzere ikiye ayrılır. Yaya bölümünde acemi ocağı, yeniçeriler, cebeciler ve topçular, atlı bölümünde de kapuku sipahileri var. Bunlarda sipah ve silahtar diye iki bölümden oluşurdu kuruluş döneminde.                            

22. Osmanlı toprak sistemini açıklayınız.

OSMANLILARDA TOPRAK SİSTEMİ

A)- MİRî ARAZİ: Mülkiyeti devlete ait olan topraklardır. Mirî toprakların başlıcaları şunlardır:

1)- Havass-ı Hümayun Toprakları (Mukataa) : Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, mukataa ve iltizam yoluyla yönetilirdi.

2)- Paşmaklık toprakları: Gelirleri padişah kızlarına ve ailelerin bırakılan topraklardı.

3)- Malikâne toprakları: Devlet adamlarına hizmetleri karşılığı mülk olarak verilen topraklardı.

4)- Yurtluk ve Ocaklık Toprakları: Fetih sırasında bazı kumandanlara, hizmetlerine karşılık

olmak üzere verilen topraklardır.

5)- Dirlik (Tımar)Toprakları: Vergi geliri, devlet adamlarına ve askerlere hizmet veya maaş karşılığı verilen topraklardır. Dirlik sahibi, toplanan verginin maaş olarak ayrılan "Kılıç hakkı" olarak ayrılan bölümünden geriye kalanla CEBELÜ denilen tam teçhizatlı asker yetiştirirdi. Dirlik topraklar üçe ayrılırdı: a)-Has b)-Zeamet   c)- Tımar

B)- MÜLK ARAZİ: Mülkiyeti kişilere ait topraklardır. İki bölümde incelenebilir:

1)- Öşriyye (öşür topraklar): Müslümanların elinde olan arazi.

2)- Haraciye (Haracî topraklar): Gayrimüslimlerin elinde olan arazi.

C)- VAKIF ARAZİ: Gelirleri kişiler ya da devlet tarafından hayır kurumlarına bırakılan topraklardı.

23. Dirlik sistemi hangi bölümlerden oluşmuştur.

Has, Zeamet, Tımar

24.Mukataa araziyi açıklayınız.

Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, iltizam yoluyla yönetilirdi.

25.Devşirme sistemini açıklayınız.

Osmanlı Devleti Anadolu ve Rumeli’deki Hıristiyan ailelerden, her aileden bir erkek çocuk olmak üzere alınır, Müslüman ailelerin yanında bir süre kaldıktan sonra Acemi ocağına ya da iç oğlanı olarak saray okullarına gönderilirdi. Buna devşirme sistemi denilirdi. Devşirme ihtiyaç duyuldukça yapılırdı.

26. Tekfur, Grejuva, Ulufe, Ehl-i hirfet, ehl-i hibre, Menzil teşkilatı, Mekkari taifesi kavramlarını açıklayınız.

Tekfur: Anadolu ve Rumeli’deki Bizans vali ve beyleri.

Grejuva: Hem karada hem de denizde yanan Rum ateşi

Ulufe: Kapıkulu askerlerine üç ayda bir verilen maaş.

Ehl-i Hirfet: Osmanlı’da üretim yapan zanatkar, esnaf.

Ehl-i Hibre: Esnafın ürettiğin malın kalite kontrolünü yapan uzman.

Menzil Teşkilatı: Osmanlıda haberleşmeyi sağlayan örgüt. Haberleşme TATAR denilen ulaklar tarafından yapılıyordu.

Mekkari taifesi: Yolcu ve mal taşıma işlerini meslek edinen esnaflara verilen ad.

Dosyanın pdfsi için tıklayınız.

Yorumlar